Dieta Low FODMAP może przynieść ulgę wielu osobom cierpiącym, ale muszę zaznaczyć, że nie jest złotym lekarstwem na wszelkie choroby przewodu pokarmowego. Co więcej – istnieją przeciwwskazania do jej stosowania – DLATEGO dieta ta nie jest zalecana dla wszystkich. Kto może odnieść z niej największe korzyści? Mamy 2 główne grupy pacjentów :
Osoby z zespołem jelita drażliwego (IBS lub ZJD)
Jeśli zmagasz się z zespołem jelita drażliwego, dieta Low FODMAP jest dedykowana przede wszystkim dla Ciebie. Może znacząco złagodzić Twoje objawy. Ograniczenie spożycia FODMAP-ów u większości osób z IBS prowadzi do poprawy samopoczucia i odzyskania kontroli nad objawami. Badania wskazują 72-80 % skuteczność ograniczenia objawów choroby wśród pacjentów z IBS.
Osoby z SIBO (Zespół rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego):
Nadmiar bakterii w jelicie cienkim powoduje fermentację FODMAP-ów, co prowadzi do wzdęć, bólu i biegunek. Tu pierwszym rzutem zawsze powinna być antybiotykoterapia, jednak istnieje pewna ilość badań potwierdzająca skuteczność diety Low Fodmap w SIBO. Dlatego też dieta ta wg zaleceń, jest podstawową interwencją dietetyczną u chorych na SIBO, jednak podjęcie decyzji o jej wprowadzeniu powinno za każdym razem być dokonywane indywidualnie w zależności od stanu zdrowia, historii choroby i objawów pacjenta.
Dlaczego dość często spotykamy opinię że Dieta Low Fodmap jest nieskuteczna ?
Program Low Fodmap to coś więcej niż dieta. Składa się on z kilku etapów, które poprawnie prowadzone i wdrażane, w ogromnej większości przypadków jest skuteczna w ograniczeniu objawów IBS czy SIBO.
Jest jeden z najbardziej rozbudowanych – więc i najtrudniejszy do wdrożenia program dietetyczny.
Wyszczególnię poniżej 10 błędów które najczęściej popełniali pacjenci, nim do nas trafili :
Najczęściej popełniane błędy w diecie Low Fodmap które powodują że dieta ta traci sens i jest nieskuteczna.
BŁĄD 1: WIECZNA FAZA PIERWSZA – CZYLI ELIMINACJA DO UPADŁEGO
Dieta rozpisana jest na 3 fazy i właśnie tak realizowana ma sens. Niestety spotkaliśmy wielu pacjentów, którzy sami próbowali realizować dietę lub kupili pseudo – dietę zawierającą kilka informacji jako wstęp oraz zazwyczaj tygodniowy zestaw posiłków z fazy eliminacyjnej ( często nie do końca sprawdzony i zbilansowany).
Czasami w ciągu tego tygodnia następowała poprawa co utrzymywało pacjentów w przekonaniu o skuteczności ich działań. Niestety na tak ograniczonej diecie można wytrzymać kilka tygodni ale nie kilka miesięcy czy lat. Nie bez powodu, faza pierwsza przewidziana jest na 2 do 6 tygodni.
Bardzo trudno w dłuższym okresie czasu utrzymać tak restrykcyjną, pozbawioną tak wielu cennych składników dietę. Przedłużanie okresu restrykcji może prowadzić od niedoborów pokarmowych do zmiany i/lub ograniczenia flory bakteryjnej jelit. A dysbioza jelitowa to stan, który ma wpływ na cały nasz organizm i może przyczynić się do wielu zaburzeń oraz problemów, począwszy od wchłaniania złożonych węglowodanów, przez zaburzenia działania układu odpornościowego, zaburzenia syntezy witamin K i B12, po prawdopodobieństwo rozwoju chorób jelit jak choroba Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego.
Rozwiązanie- etap pierwszy restrykcyjny powinien być stosowany od 2 do 6 tygodni. Jeżeli przy poprawnej diecie Low Fodmap nie następuje w tym okresie żadna poprawa, zazwyczaj nie ma sensu jej kontynuacja. Ocena zawsze powinna należeć do specjalisty – dietetyka lub lekarza. Jeżeli nastąpiła stabilna poprawa i w ciągu np. całego tygodnia objawy nie występują lub są znacznie ograniczone – należy przejść do kolejnego etapu programu czyli reintrodukcji.
BŁĄD 2: NIEPRAWIDŁOWE ROZPOZNANIE ZAWARTOŚCI FODMAP W PRODUKTACH I ZAKWALIFIKOWANIE ICH JAKO BEZPIECZNE LUB NIE.
Wiele osób błędnie zakłada, że dieta Low FODMAP oznacza całkowite unikanie wszystkich szybko fermentujących wolno wchłanianych węglowodanów. Przecież niektóre produkty zawierające FODMAP można spożywać w małych ilościach, a inne są bezpieczne, mimo że wydają się być potencjalnie problematyczne.
Pacjenci korzystali z informacji pochodzących z niesprawdzonych źródeł często przestarzałych lub po prostu niechlujnie zrobionych. Problemy wynikały także często z niezrozumienia zasad programu oraz dopuszczalnych ilości fodmap.
Rozwiązanie: Nie warto ryzykować własnym zdrowiem. Korzystaj tylko ze sprawdzonych źródeł takich jak Monash University FODMAP App, które dokładnie pokazują, które produkty mają wysokie, a które niskie FODMAP, oraz w jakich ilościach ich spożycie jest zazwyczaj bezpieczne. A najlepiej powierz przygotowanie planu dietetycznego specjalnie dla ciebie doświadczonemu specjaliście.
BŁĄD 3: BRAK ODPOWIEDNIEGO WSPARCIA DIETETYKA
Dieta Low FODMAP jest złożona, trudna do zrozumienia a jej skuteczne stosowanie wymaga wiedzy na temat prawidłowego jej wprowadzania oraz stosowania. W sieci i w księgarniach można znaleźć wiele materiałów i opracowań które bardzo mijają się z aktualnym stanem wiedzy na jej temat. Tak jak przynajmniej połowa opracowanych diet – nijak ma się ze spełnieniem warunków obowiązujących w tej diecie.
Dlatego też analiza diet prowadzonych wcześniej samodzielnie przez naszych pacjentów wskazywała na tak wiele popełnianych błędów, wpływających na efektywność diety, a często także podważających sens jej stosowania.
Rozwiązanie : Zawsze warto skonsultować się z dietetykiem, który pomoże w dopasowaniu diety do indywidualnych potrzeb oraz w monitorowaniu reakcji organizmu na poszczególne fazy diety Low FODMAP. Takie wsparcie możesz otrzymać w naszym jak i innych profesjonalnych gabinetach dietetycznych specjalizujących się w tej diecie.
BŁĄD 4: NIEODPOWIEDNIA KONTROLA WIELKOŚCI PORCJI
Niewiele osób samodzielnie próbujących wdrażać swoją dietę zdaje sobie sprawę z faktu – iż większość produktów może mieć niskie FODMAP tylko wtedy, gdy spożywa się je w odpowiednich ilościach. Większe porcje mogą zawierać wyższe ilości FODMAP i wywołać objawy, mimo że produkt sam w sobie wydaje się bezpieczny
Przykładem może być tu ananas surowy. Wszyscy wiemy że jest on bezpieczny, że ma niską zawartość fodmap, i jako bezpieczny figuruje we wszystkich tabelach. Niestety niewiele osób zwraca uwagę na wagę produktów. Większość produktów opisanych jako bezpieczne, zawierające niski Fodmap – ten fodmap zawiera, ale w niewielkiej ilości. Zalecana bezpieczna porcja ananasa na posiłek to ok. 150 g. A co jeżeli zjemy więcej? W porcjy 200 gram zawiera się średnia dawkę fodmap, a spożycie 250 g to daje nam wysoką dawkę Fodmap i u osób które reagują na fruktany z dużym prawdopodobieństwem wystąpią objawy. Więc bezpieczny produkt występujący w tabelach – może jednak poważnie utrudnić na życie.
I tak wygląda sprawa z większością “bezpiecznych” nisko fodmapowych produktów. Pomarańcz jest bezpieczna w ilości ok. 130 g, ale już zjedzenie 230 g powoduje pochłonięcie wysokiej ilości fodmap i z dużym prawdopodobieństwem u osób z wrażliwością na fruktozę nasili poważnie objawy.
Rozwiązanie: Niektóre produkty mogą mieć niskie FODMAP, ale tylko wtedy, gdy spożywa się je w odpowiednich ilościach. Większe porcje mogą zawierać wyższe ilości FODMAP i wywołać objawy, mimo że produkt sam w sobie wydaje się bezpieczny. Zawsze zwracaj uwagę na rekomendowane wielkości porcji i upewnij się, że ich nie przekraczasz. Nawet produkty oznaczone jako niskie w FODMAP mogą być problematyczne, jeśli zjesz ich za dużo. W razie wątpliwości, zawsze zachęcamy naszych pacjentów do kontaktu z nami bezpośrednio przez czat aplikacji.
BŁĄD 5: SPOŻYWANIE PRODUKTÓW „BEZ GLUTENU”, KTÓRE NADAL ZAWIERAJĄ FODMAP
Często osoby próbujące przestrzegać założeń diety Low FODMAP mylnie zakładają, że produkty bezglutenowe są bezpieczne. Jednak nie wszystkie produkty oznaczone jako “bezglutenowe” są niskie w FODMAP – mogą zawierać inne składniki wysokie w FODMAP, takie jak inulina, fruktany lub poliole. Stąd przy teoretycznie poprawnym odżywieniu, mogą występować objawy
Rozwiązanie : Czytaj etykiety i unikaj produktów zawierających składniki, które mają wysokie FODMAP, nawet jeśli nie zawierają glutenu. Składniki takie jak cebula, czosnek czy syropy mogą być ukryte w wielu produktach. A pieczywo – wybieraj kukurydziane tub ryżowe, najlepiej przygotowane i upieczone przez siebie.
Jeżeli szukasz ogólnych informacji o diecie Low Fodmap – znajdziecie je tutaj
BŁĄD 6: NIEODPOWIEDNIE ZASTĘPOWANIE SKŁADNIKÓW W PRZEPISACH
Podczas gotowania wiele osób decyduje się na zastępowanie składników wysokich w FODMAP na inne, jednak nie zawsze robią to właściwie. Na przykład, zastąpienie cebuli porami może być dobrym rozwiązaniem pod warunkiem wykorzystania tylko ich zielonych części (które mają niską zawartość FODMAP). Należy także sprawdzać dopuszczalne ilości składnika na jedną porcję potrawy.
Rozwiązanie : Zawsze sprawdzaj, czy zamienniki składników w przepisach są rzeczywiście niskie w FODMAP, i korzystaj z dedykowanych przepisów Low FODMAP, które są sprawdzone.
BŁĄD 7: ZBYT SZYBKIE OCZEKIWANIE NA EFEKTY
Dieta Low FODMAP może przynieść ulgę w objawach IBS, ale często wymaga czasu. Niektóre osoby oczekują natychmiastowych rezultatów i rezygnują z diety, gdy objawy nie ustępują od razu. Bądź cierpliwy/a i daj sobie czas. Objawy mogą ustąpić dopiero po kilku tygodniach stosowania diety eliminacyjnej, a proces ponownego wprowadzania produktów również wymaga czasu i uważnego monitorowania reakcji organizmu.
Rozwiązanie: Maksymalne skrócenie etapu 1, skracania przerw między testowaniem grup fodmap w fazie 2 czy wprowadzenie wszystkiego na raz w dużych ilościach w fazie trzeciej, prowadzi do zafałszowania wyników i problemów w prawidłowymi wnioskami po jej zakończeniu. Postępuj zgodnie z zaleceniami dietetyka aby nie zaprzepaścić szansy na skuteczne pozbycie się objawów.
BŁĄD 8: WPROWADZENIE PRODUKTÓW Z WYSOKIM FODMAP W FAZIE 2
Błędem jest wprowadzenie dobrze akceptowanej grupy produktów od razu po 3 dniowym teście w fazie drugiej. Zakłócić to może i dać fałszywe wyniki w pozostałych grupach. Dobrze akceptowane produkty o wysokim fodmap wprowadzamy ponownie dopiero w fazie 3.
Rozwiązanie: Po wprowadzeniu i przetestowaniu produktu w fazie drugiej, należy go wycofać z diety i po okresie sekwencyjnym, przystąpić do testowania innego produktu z innej grup fodmap.
BŁĄD 9: PRZEJADANIE SIĘ
Czasami pośpiech lub chęć jak najlepszego przeprowadzenia diety prowadzi do spożywania dużo większych objętościowo posiłków niż normalnie. Ma to miejsce szczególnie wtedy, gdy korzystamy z gotowych jadłospisów. Pamiętajcie że objawy typu wzdęcia, gazy czy zaburzenia rytmu wypróżniania zdarzają się także zdrowym osobom które się przejadały. W ten sposób możecie poczuć objawy nie spowodowane przez Fodmap, a zakwalifikować je właśnie jako pogorszenie stanu zdrowia na skutek ich spożycia.
Rozwiązanie” Zawsze zjadajcie porcję którą ZAZWYCZAJ jedliście. Jeżeli nie macie ochoty spożyć części lub całego posiłku – omińcie go. To lepsze niż przejadanie i jedzenie na siłę. Tylko w fazie drugiej należy spożyć konkretną ilość konkretnego składnika – ale nigdy nie jest to ilość która może spowodować przejadanie.
BŁĄD 10: WPROWADZANIE PRODUKTÓW W FAZIE 2, KTÓRE ZAWIERAJĄ WIĘCEJ NIŻ JEDNĄ GRUPĘ FODMAP.
Wiele produktów zawiera więcej niż jedną grupę fodmap. Faza druga ma na celu sprawdzenie – które z grup Fodmap powoduje u nas nasilenie objawów. Wprowadzanie na tym etapie produktów zawierających kilka grup Fodmap mija się z celem, ponieważ nie pozwala na wykrycie przyczyny problemów.
Rozwiązanie : W fazie drugiej wybierajcie wyłącznie składniki które zawierają tylko jedną, wskazaną grupę Fodmap. Tylko tak uzyskacie prawidłowe i pewne efekty. Kolejność także nie jest bez znaczenia – i tą ustalcie z Dietetykiem.
Jak widać – Dieta Low Fodmap nastręcza dużej ilości problemów – ale jest bardzo pomocna i skuteczna w ograniczeniu objawów IBS i SIBO. Myślę że część z Was, dzięki tym wskazówkom odkryła czemu dieta była nie skuteczna.
Jeżeli chcesz przeprowadzić dietę w sposób profesjonalny i pozbawiony powyższych wad ( i nie tylko ich) – zapraszamy do skorzystania z naszych usług. Oferujemy diety zarówno klasyczne jak i przygotowane dla właścicieli Thermomix .
-
Pierwsza konsultacja dietetyczna w gabinecie lub online100,00 zł brutto -
Dieta Low Fodmap – 1 miesiąc współpracy350,00 zł brutto -
Dieta Low Fodmap – Pakiet : Cały program/3 etapy1200,00 zł brutto
